Γράκχοι

(Gracchi).Όνομα κλάδου του ρωμαϊκού πατριαρχικού γένους των Σεμπρονίων που προσέφερε μεγάλες προσωπικότητες στην πολιτική ζωή της αρχαίας Ρώμης. Οι σημαντικότεροι ήταν οι δύο αδερφοί Τιβέριος Σεμπρόνιος Γ. (162; – Ρώμη 133 π.Χ.) και Γάιος Σεμπρόνιος Γ. (154; – Ρώμη 121 π.Χ.), γιοι του ύπατου Τιβέριου Σεμπρόνιου και της κόρης του Σκιπίωνα του Αφρικανού Κορνηλίας. Αφού πολέμησαν και οι δύο, ο Τιβέριος για την κατάκτηση της Καρχηδόνας (143 π.Χ.) και ο Γάιος στην εκστρατεία κατά της Νουμαντίας (134 π.Χ.), αφοσιώθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους στη βελτίωση της θλιβερής κατάστασης στην οποία είχαν περιπέσει οι πολίτες μετά τη γενική οικονομική, κοινωνική και πολιτική αναστάτωση που προκάλεσαν οι κατακτήσεις της Ρώμης. Οι Γ. προσπάθησαν ιδιαίτερα να βελτιώσουν τη θέση των αγροτών, που αποτελούσαν το κατώτερο στρώμα του πληθυσμού, για να τους ανακουφίσουν από τη δυστυχία και να ενισχύσουν συγχρόνως την αμυντική ικανότητα της Ιταλίας. Ο Τιβέριος όταν εξελέγη δήμαρχος το 133 π.Χ. επανέφερε σε ισχύ με μερικές τροποποιήσεις τον λικίνιο νόμο του 367 π.Χ., που απέβλεπε στη διάλυση των μεγάλων κτημάτων. Σχεδόν συγχρόνως, όταν ο ρωμαϊκός λαός κληρονόμησε το βασίλειο της Περγάμου από τον Άτταλο Γ’ (133 π.Χ.), πρότεινε να μοιραστεί η κληροδότηση στους προλετάριους για να αποκτήσουν τα μέσα να καλλιεργήσουν τα χωράφια τους. Αλλά οι προτάσεις του Τιβέριου έθιγαν τα συμφέροντα των συγκλητικών, που οι περισσότεροι ήταν μεγάλοι γαιοκτήμονες. Πολέμησαν συνεπώς άγρια την πολιτική του και τελικά τον δολοφόνησαν μαζί με τριακόσιους οπαδούς του το 133 π.Χ. Το πολιτικό πρόγραμμα του Τιβέριου συνέχισε δέκα χρόνια αργότερα ο αδερφός του Γάιος, που εξελέγη δήμαρχος το 123 π.Χ. Ο Γάιος πέτυχε την ψήφιση ενός νόμου για το σιτάρι (lex frumentaria),σύμφωνα με τον οποίο οι φτωχοί θα αγόραζαν το σιτάρι στη μισή από την επίσημη τιμή. Συγχρόνως κατάρτισε μεγάλο πρόγραμμα για νέες ρωμαϊκές αποικίες στη νότια Ιταλία και στη βόρεια Αφρική, καθώς και πρόγραμμα μεγάλων δημόσιων έργων για την απασχόληση των ανέργων. Τέλος πρότεινε να δοθούν πολιτικά δικαιώματα Ρωμαίου πολίτη σε όλους τους Λατίνους. Οι προτάσεις αυτές ξεσήκωσαν εναντίον του άγριο μίσος των συντηρητικών αντιπάλων του, οι οποίοι τελικά τον οδήγησαν στην αυτοχειρία.